Telewerken vanuit Spanje: mag het, welke gevolgen heeft het en hoe begint u eraan?

In tijden van corona gingen we noodgedwongen massaal aan het telewerken. Meestal thuis, maar creatievelingen gingen aan de slag vanuit hun tweede verblijf in Spanje. Waarom ook niet? “Er is geen enkele wet die bepaalt dat Belgen in België moeten werken”, zegt Stijn Baert, professor arbeidseconomie. “Bovendien: een gelukkige werknemer is een productieve werknemer.”

Vooral dit voorjaar gingen meer Belgen op zoek naar een tweede stek onder de Spaanse zon, mét thuiskantoor en snel internet. Op VRT NWS getuigt onder meer Nick Roelstraete, die regelmatig werkt vanuit zijn vakantieverblijf aan de Costa del Sol: “Snel internet is er in Spanje ook. Ik kan er perfect mijn werk doen. Meer zelfs, ik werk in Spanje harder dan in België.” De locatie motiveert de man. Bij helder weer ziet hij de Marokkaanse kust blinken aan de overkant van de Middellandse Zee. “We hebben meer dan 300 dagen zon per jaar. Er zijn slechtere plekken om te werken.”

Hoewel de coronacrisis hopelijk richting zijn einde suddert, zal telewerken ingeburgerd blijven. Daarom niet noodzakelijk voltijds, maar minstens gedeeltelijk. Een laptop en een deftige internetverbinding is voor heel wat jobs het enige dat u nodig hebt. En zeg nu zelf, het klinkt bijzonder aanlokkelijk. Pakweg op woensdag richting Costa’s vliegen, enkele dagen werken met zicht op zee, na het werk een terrasje doen of een mooie strandwandeling maken, daarna genieten van het weekend en op maandag of dinsdag opnieuw op kantoor staan voor die belangrijke vergadering. Wij zouden voor minder al fluitend aan het werk gaan.

Mag u als Belg telewerken vanuit Spanje?

Telewerken hoeft niet per definitie van thuis te gebeuren. Het betekent niet meer dan ‘werken vanop afstand’. De officiële benaming luidt zelfs ‘plaats- en tijdsonafhankelijk werken’. Hebt u met uw werkgever een afspraak dat u x aantal dagen per week/maand mag telewerken, dan hoeft niets u tegen te houden om dat vanuit Spanje te doen. “Er is geen wet die bepaalt dat Belgen in België moeten werken”, zegt Stijn Baert, professor arbeidseconomie, in Het Nieuwsblad. “Bij plaats- en tijdsonafhankelijk werken kiest de werknemer waar en wanneer hij werkt, mits afspraken over bereikbaarheid. Of je dat nu thuis in België doet, of vanuit een buitenverblijf Spanje: dat maakt niet uit.”

Let wel: telewerken is geen recht. Uw werkgever kan nog altijd beslissen om u elke dag op de werkplaats op te trommelen. Het is dus vooral een kwestie van uw werkgever te overtuigen om voldoende ruimte te laten voor telewerken. Door pakweg te beloven dat de zilte zeelucht en de zonneschijn niet knabbelen aan uw prestaties. “Een gelukkige werknemer is een goede werknemer”, meent Baert. “Telewerken vanuit Spanje kan goed zijn voor de productiviteit. Alleen zijn sommige bazen in de loop der jaren verslaafd geraakt aan controle: ze willen hun mensen dicht bij zich, om te zien of ze hard genoeg werken. Als bazen hun personeel toestaan te telewerken, vanuit Spanje bijvoorbeeld, dan zeggen ze zoveel als: we hebben er alle vertrouwen in dat je niet op het strand ligt als je verwacht wordt voor je computerscherm te zitten.”

[caption id="attachment_12900" align="aligncenter" width="2560"]

Al kan u natuurlijk op het strand achter uw computerscherm zitten![/caption]

Hoe zit het met de belastingen? En met de verzekering?

Volgens het werkstaatprincipe betaalt u normaliter belastingen en sociale zekerheid in het land waar u werkt. Maar die regel geldt niet vanaf dag 1. Als u niet meer dan 183 dagen onafgebroken in het buitenland werkt (zes maanden), dan blijft u in België belast. Dat is het geval voor de meeste sporadische telewerkers in Spanje, die enkele keren per jaar richting zon afzakken. Wilt u permanent vanuit Spanje werken, dan verandert de zaak. Al bestaat dan nog de optie om via detachering langere tijd onder de Belgische sociale zekerheid te blijven vallen. Bij dat laatste komt wel een administratieve rompslomp voor uw werkgever kijken.

Met uw Europese ziekteverzekeringskaart geniet u gedurende een tijdelijk verblijf in een ander EU-land van medisch noodzakelijk zorg. “Maar niet alle ingrepen zijn automatisch gedekt”, zegt Elke Brees, consultant internationale tewerkstelling van SD Worx. Zij raadt daarom aan om samen met uw werkgever uw arbeidsongevallen-, hospitalisatie- en reis- en autoverzekering onder de loep te nemen. Sowieso loont het de moeite om op papier te zetten waar u thuiswerkt, zo hebt u bewijs bij een mogelijk arbeidsongeval. Charlotte Thijs, jurist arbeidsrecht bij Acerta, beveelt aan om uw arbeidscontract goed na te kijken. “Heeft u een firmawagen, controleer dan of u ermee naar Spanje mag rijden. Wanneer u als werknemer niet vanuit België, maar vanuit uw vakantiewoning in het buitenland wil werken, moet u een aantal verplichtingen in acht nemen.”

Ga terug